เช็คลิสต์ กลุ่มยาที่ผู้สูงอายุต้องระวัง เสี่ยงผลข้างเคียง

อายุที่มากขึ้นทำให้ผู้สูงอายุมักมีปัญหาสุขภาพหลายด้าน มีโรคภัยไข้เจ็บมาเยือน มีโอกาสได้รับยาหลายชนิดในเวลาเดียวกัน ซึ่งสภาวะร่างกายที่เปลี่ยนแปลงไปอาจทำให้กระบวนการกำจัดยาออกจากร่างกายทำได้ช้าลง ทำให้ยาตกค้างอยู่ในร่างกายเพิ่มมากขึ้น ร่วมกับความเสื่อมของร่างกายที่ถดถอยลงตามกาลเวลา ทำให้ผู้สูงอายุมีโอกาสที่จะได้รับอันตรายจากการใช้ยามากกว่าวัยอื่น เภสัชกรจึงขอแนะนำกลุ่มยาที่ผู้สูงอายุและผู้ดูแลควรระวังเป็นพิเศษจะได้ใช้ยาในผู้สูงอายุได้อย่างปลอดภัย

กลุ่มยาแก้ปวดปวดลดอักเสบที่ไม่ใช่สเตียรอยด์ (NSAIDs)

อาการปวดเป็นอาการที่พบได้มากในวัยสูงอายุ และมักจะเป็นอาการเรื้อรังทำให้ผู้สูงอายุหายาแก้ปวดมารับประทานเองโดยไม่ปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกร ทำให้อาจได้รับผลข้างเคียงจากการใช้ยา ได้แก่ เกิดแผลในกระเพาะอาหาร ทำให้เกิดภาวะไตเสื่อม ยาแก้ปวดบางตัวยังส่งผลอันตรายต่อโรคหัวใจและหลอดเลือดอีกด้วย

ยาลดความดันโลหิต
การใช้ยาลดความดันโลหิตทำให้ความดันลดต่ำลง ส่งผลให้เกิดอาการเวียนศีรษะ ผู้สูงอายุที่รับประทานยาลดความดันโลหิต ต้องระมัดระวังภาวะความดันโลหิตต่ำตกเนื่องจากการเปลี่ยนอิริยาบถอย่างฉับพลัน ดังนั้นเวลาจะลุกจากเก้าอี้หรือลุกจากเตียง ก็ต้องลุกขึ้นอย่างช้า ๆ มิฉะนั้นอาจทำให้จะหน้ามืดหรือ เป็นลม ล้มลงได้

กลุ่มยาแก้แพ้
ยาแก้แพ้กลุ่มเก่าหลายๆตัวมีฤทธิ์กดประสาทส่วนกลาง หากถ้ามีการใช้ติดต่อกันเป็นระยะเวลานานจะมีผลต่อภาวะสมองเสื่อม แต่ปัจจุบันก็มียาแก้แพ้กลุ่มใหม่ที่ปลอดภัยสามารถใช้ได้กับผู้สูงอายุ ดังนั้นควรปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรก่อนจะใช้ยากลุ่มนี้เสมอแก้แพ้ในผู้สูงอายุทานยา

กลุ่มยานอนหลับและคลายกังวล
ยากลุ่มนี้เป็นอีกหนึ่ง 1 กลุ่มยาที่ต้องระมัดระวัง เนื่องจากเป็นยาที่มีฤทธิ์ทำให้ง่วงนอน ผู้สูงอายุที่ขับขี่ยานภาหนะควรหลีกเลี่ยงการรับประทานยานี้ และที่สำคัญการทานยากลุ่มนี้ไปนาน ๆ อาจทำให้เกิดอาการเสพติดและไม่สามารถหยุดยาได้ ไม่ควรหาซื้อยากลุ่มนี้มาให้ผู้สูงอายุรับประทานเองควรปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรก่อนทุกครั้งที่จะเริ่มยากลุ่มนี้

กลุ่มวิตามิน อาหารเสริม และสมุนไพร

การรับประทานวิตามิน สมุนไพร หรืออาหารเสริมควรต้องพิจารณาให้เหมาะสมกับโรคหรือภาวะที่เป็น สมุนไพรหรืออาหารเสริมบางชนิดไม่ควรใช้ในผู้ป่วยโรคไตเพราะผู้ป่วยโรคไตมีปัญหาเรื่องการกำจัดสารต่าง ๆ ออกจากร่างกายได้น้อยลงอยู่แล้ว การเลือกใช้จึงควรปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรเพื่อหลีกเลี่ยงอันตรายที่จะเกิดตามมาโดยเฉพาะปัญหายาตีกัน

ผู้เขียน

ภก. ประณต เอี่ยมสุขมงคล

เภสัชกร

หากใครมีข้อสงสัยเกี่ยวกับเรื่อง ผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร ยา และปัญหาเรื่องสุขภาพ สามารถปรึกษาเภสัชกรออนไลน์ได้ที่ ปวด ป่วย อาย จาม "ถามMacy" เรายินดีให้คําปรึกษาทุกปัญหาสุขภาพ