กรดไหลย้อน เป็นอาการที่พบได้มากในปัจจุบัน เพราะพฤติกรรมเคยชินหลายอย่างอาจทำให้เกิดกรดไหลย้อนได้ไม่รู้ตัว เช่น ทานอิ่มแล้วนอนทันที ทานไม่เป็นเวลา น้ำหนักตัวมากเกินไป เป็นต้น แล้วกรดไหลย้อนคืออะไร มีอาการอย่างไรบ้าง แล้วจะปรับพฤติกรรมอย่างไรให้ไกลกรดไหลย้อน วันนี้เรามาทำความรู้จักกับอาการกรดไหลย้อนกันค่ะ
กรดไหลย้อนคืออะไร ?
กรดไหลย้อน คือ อาการที่เกิดขึ้นจากหูรูดที่กันระหว่างหลอดอาหารกับกระเพาะอาหาร (Esophageal sphincter) อ่อนแอลง ทำให้กรดในกระเพาะอาหารย้อนขึ้นมาที่หลอดอาหารหรือทางเดินอาหารส่วนต้น ซึ่งเป็นส่วนที่บอบบางและไม่มีชั้นผิวหรือเมือกที่เป็นเกราะป้องกันกรดได้เหมือนในกระเพาะอาหาร (Barrier) จึงทำให้เกิดอาการแสบร้อนยอดอก บางคนมีอาการอื่นร่วมด้วย เช่น ได้รับรสเปรี้ยวในช่องปาก น้ำลายไหลมาก เจ็บแสบคอเวลากลืนอาหาร กลืนอาหารลำบาก รวมถึงอาจมีอาการไอหรือเสมหะมากได้ อาการดังกล่าวมักเป็นเวลารับประทานอาหารปริมาณมากในคราวเดียว หรือรับประทานอาหารแล้วเอนตัวพักผ่อน และมักเป็นหลังรับประทานอาหาร
เปลี่ยนพฤติกรรม ไกลกรดไหลย้อน
อย่างที่ทราบกันดีว่า พฤติกรรมหลายอย่างของเราล้วนเพิ่มความเสี่ยงต่อกรดไหลย้อนได้ทั้งสิ้น เรามารู้จักวิธีป้องกันไม่ให้กรดไหลย้อนเข้ามาทำลายสุขภาพของเรากันดีกว่า โดยสามารถทำได้ดังนี้
- ทานอาหารมากเกินไป ทานมื้อใหญ่เกินไป
วิธีป้องกัน รับประทานอาหารแต่พอดี ไม่ทานมากจนเกินไปในคราวเดียว
- ชอบดื่มน้ำอัดลม ชา กาแฟ ชอบทานอาหารรสจัด
วิธีป้องกัน ลดหรือหลีกเลี่ยงอาหารและเครื่องดื่มบางชนิดที่พบว่าเป็นสาเหตุกระตุ้น (Trigger) ให้เกิดอาการกรดไหลย้อน เช่น กาแฟ น้ำอัดลม เครื่องดื่มแอลกอฮอล์ น้ำผลไม้รสเปรี้ยวต่างๆ กระเทียม หอม ช็อคโกแลต มะเขือเทศ และอาหารที่มีรสเผ็ดหรือมีไขมันมาก เป็นต้น
- ทานอิ่มแล้วนอนทันที
วิธีป้องกัน ไม่ควรนอนหรือเอนตัวทันทีในช่วง 2 ชั่วโมง หลังรับประทานอาหาร
- ชอบนอนหมอนต่ำ
วิธีป้องกัน ไม่ควรนอนหมอนที่นุ่มหรือแบนเกินไป ควรใช้เป็นหมอนโฟม หรือหมอนที่มีความสูง 2-6 นิ้ว
- ใส่เสื้อผ้าตัวเล็กหรือรัดแน่นเกินไป
วิธีป้องกัน ไม่ใส่เสื้อผ้าที่รัดแน่นช่วงกลางลำตัวมากเกินไป เช่น กางเกง เข็มขัด เพราะจะสร้างแรงดันที่กระเพาะอาหารได้
- น้ำหนักตัวมากเกินไป ไม่ชอบออกกำลังกาย
วิธีป้องกัน ควรควบคุมน้ำหนักให้อยู่ในระดับที่เหมาะสม หรือไม่ให้น้ำหนักเกินนั่นเอง
- สูบบุหรี่
วิธีป้องกัน ควรลดปริมาณการสูบบุหรี่ หรือเลิกสูบบุหรี่ได้จะดีที่สุด
อย่างไรก็ดี หากมีอาการของกรดไหลย้อนแล้ว สามารถรับประทานยาบางชนิดเพื่อบรรเทาอาการได้ ซึ่งก็ควรปรึกษาแพทย์และเภสัชกรในการเลือกใช้ยาที่เหมาะสมทุกครั้งนะคะ
ผู้เขียน
ภก.มนสุดา อร่ามกิจโพธา
เภสัชกร