บางคนอาจเคยสงสัยเกี่ยวกับการรับประทานยาว่า ที่ฉลากเขียนกำกับไว้ว่ารับประทานก่อนอาหาร แปลว่าต้องรับประทานก่อนกี่นาที ? แล้วยาหลังอาหารต้องกินอย่างไรถึงจะถูกต้อง ? ซึ่งเราควรจะรับประทานให้ถูกวิธีเพื่อลดอาการข้างเคียงของยาและเพื่อให้ยามีประสิทธิภาพในการรักษาสูงที่สุด การรับประทานยารูปแบบต่าง ๆ ให้ถูกต้องนั้น สามารถทำได้ดังนี้ค่ะ
1. ยาก่อนอาหาร
ยาก่อนอาหารควรรับประทานขณะที่ท้องว่างก่อนรับประทานอาหารอย่างน้อย 30 นาที ยกเว้นยาควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดบางตัวที่แนะนำให้ทานก่อนอาหารอย่างน้อย 15 นาที หากลืมรับประทานยาก่อนอาหาร ให้ข้ามยามื้อที่ลืมไป แต่ถ้าเป็นยาที่อาหารอาจา่งผลลดการดูดซึมของยาได้ อาจรอให้ท้องว่างก่อนค่อยรับประทานยาก็ได้ หรือประมาณ 2 ชั่วโมงหลังรับประทานอาหาร หากต้องรับประทานยาในมื้อถัดไปอยู่แล้ว ก็ให้รับประทานทานยาก่อนอาหารมื้อถัดไปแทนได้เลย ไม่ต้องทานยาซ้ำ
2. ยาหลังอาหาร
ยาหลังอาหารนั้น ควรรับประทานหลังอาหารไม่เกิน 15 - 30 นาที ลืมรับประทานยาหลังอาหาร ถ้าลืมรับประทานยาหลังอาหาร สามารถรับประทานยาได้ทันทีที่นึกได้และไม่เกิน 15 - 30 นาที หากนึกได้หลังจากรับประทานอาหารนานกว่า 30 นาทีแล้ว ควรรอรับประทานยาหลังอาหารในมื้อถัดไปแทน หากยานั้นมีความสำคัญมาก อาจรับประทานยาหลังอาหารมื้อย่อยก็ได้เช่นกัน
3. ยาหลังอาหารทันที
ยาชนิดนี้ควรรับประทานหลังมื้ออาหารทันที ทานพร้อมอาหาร หรือก่อนรับประทานอาหารคำแรกก็ได้ เนื่องจากยาอาจมีผลทำให้ระคายเคืองต่อระบบทางเดินอาหาร ทำให้เกิดอาการคลื่นไส้อาเจียน การรับประทานพร้อมหรือหลังอาหารทันทีจะช่วยลดอาการเหล่านี้ได้ หากลืมรับประทานยา ให้รอรับประทานตอนหลังอาหารมื้อถัดไปแทน ถ้ายานั้นมีความสำคัญมาก อาจรับประทานยาหลังอาหารมื้อย่อยแทนมื้อหลักก็ได้
4. ยาก่อนนอน
ยาที่แนะนำให้รับประทานก่อนนอนมีหลายประเภท โดยทั่วไปแล้ว ยาชนิดนี้ควรรับประทานก่อนเข้านอนประมาณ 15 - 30 นาที หากลืมรับประทานยาก่อนนอน ให้ข้ามการรับประทานยาในมื้อนั้น แล้วรับประทานยาอีกครั้งเมื่อถึงเวลาก่อนเข้านอนในคืนถัดไปแทน
5.ยารับประทานเวลามีอาการ
ควรรับประทานเมื่อมีอาการ หากไม่มีอาการก็ไม่จำเป็นต้องรับประทานยา ยาในกลุ่มนี้ มักระบุในฉลากว่ารับประทานทุกกี่ชั่วโมงเมื่อมีอาการ เช่น ทุก 8 ชั่วโมง หรือทุก 12 ชั่วโมง เป็นต้น หากมีอาการสามารถรับประทานยาได้เลย ไม่ต้องคำนึงถึงมื้ออาหาร เนื่องจากการรับประทานอาหารไม่ส่งผลต่อการออกฤทธิ์ของยา หากรับประทานยาแล้วยังมีอาการอยู่ก็สามารถทานยาซ้ำได้ตามระยะเวลาที่ระบุไว้ แต่ไม่ควรรับประทานบ่อยกว่าที่ระบุไว้บนฉลาก เมื่อหายแล้วสามารถหยุดยาได้เลย
ภญ.เกวลิน ตั้งจิตบรรเจิด
ผู้เขียน
กินยาอย่างไรถูกวิธี ได้ผลดี มีประสิทธิภาพ มีปัญหาเรื่อง โรคภัยใกล้ตัว ข้อสงสัยการใช้ยา ติดต่อเราได้ทุกช่องทาง มีเภสัชกรพร้อมให้คำปรึกษา
- Facebook : https://www.facebook.com/fascinohealthcarethailand/
- Line : https://lin.ee/3mHf2nZ
- โทร : 02-111-6999 (เวลา 8.00-18.00 น. ทุกวัน)