ทานยาปฏิชีวนะ Amoxicillin และ Clavulanic acid แล้วท้องเสีย อันตรายไหม?

ตัวยา Amoxicillin ที่ผสมกับ Clavulanic acid เป็นยาปฏิชีวนะที่มีข้อบ่งใช้ในการรักษาโรคติดเชื้อแบคทีเรียชนิดต่าง ๆ ที่ไวต่อยานี้ โดยส่วนใหญ่จะใช้สำหรับผู้ที่ติดเชื้อเฉียบพลันในระบบทางเดินหายใจส่วนล่าง หรือโรคหูชั้นกลางอักเสบ ซึ่งผู้ป่วยบางส่วนใช้ยาชนิดนี้แล้วมีอาการท้องเสียตามมา แล้วเกิดความกังวลว่าจะเป็นอันตรายหรือเปล่า วันนี้เภมาตอบคำถามนี้ให้ค่ะ 

ทำไมรับประทานยานี้แล้วท้องเสีย
เมื่อรับประทานยาปฏิชีวนะเข้าไปแล้ว ตัวยาจะเข้าไปรบกวนหรือเปลี่ยนแปลงสมดุลของเชื้อประจำถิ่นที่อยู่ในลำไส้ของเรา ทำให้เชื้อจุลินทรีย์ดีลดลง และเชื้อก่อโรคสามารถเจริญเติบโตมากขึ้น ตัวเชื้อจะสร้างสารพิษทำให้ลำไส้ไม่สามารถดูดซึมคาร์โบไฮเดรต หรือไม่สามารถย่อยสลายน้ำดีได้

โดยเฉพาะยา Amoxicillin ที่ผสมกับ Clavulanic acid ตัวยาจะไปยับยั้งการดูดซึมของโซเดียม ลดการดูดซึมน้ำและแร่ธาตุต่าง ๆ จากช่องว่างในทางเดินอาหาร หรือมีการกระตุ้นการหลั่งของไบคาร์บอเนต จึงทำให้เกิดอาการท้องเสีย ซึ่งเป็นอาการไม่พึงประสงค์ของยาที่พบได้บ่อยถึง 3 - 34% ของผู้ที่รับประทานยานี้ นอกจากนี้บางรายอาจจะมีอาการผื่น คลื่นไส้ อาเจียน หรือช่องคลอดอักเสบร่วมด้วย 

หากเกิดอาการท้องเสียจากยาต้องทำอย่างไร

หากมีอาการไม่รุนแรง เช่น มีอาการท้องเสีย หรือถ่ายเป็นน้ำ อย่างน้อย 3 ครั้ง ภายใน 24 ชั่วโมง เบื้องต้นแนะนำให้รับประทานยา Amoxicillin ที่ผสมกับ Clavulanic acid อย่างต่อเนื่องตามที่แพทย์หรือเภสัชกรสั่งจ่ายยา ร่วมกับการรับประทานสารละลายเกลือแร่ หรือ ORS เพื่อป้องกันร่างกายขาดน้ำและเกลือแร่ 

แต่หากอาการท้องเสียไม่ดีขึ้น หรือมีอาการรุนแรงอื่น ๆ ร่วมด้วย เช่น มีไข้ อ่อนเพลีย คลื่นไส้ อาเขียน หรือมีเลือดปนในอุจจาระ ควรหยุดใช้ยาและรีบไปพบแพทย์ทันที เพราะอาจเกิดจากการติดเชื้ออื่น ๆ แทรกซ้อนจากการที่ยานี้ไปทำลายเชื้อประจำถิ่น อย่างเช่น เชื้อ Clostridium difficile

ปัญหาท้องเสียที่เกิดจากการรับประทานยาปฏิชีวนะ เป็นปัญหาที่พบได้บ่อย แต่ไม่อันตรายมากนัก จึงไม่จำเป็นต้องหยุดยาโดยให้รับประทานเกลือแร่ ORS เพื่อบรรเทาอาการแทน แต่ถ้าเรารับประทานยาปฏิชีวนะติดต่อกันเป็นเวลานานโดยไม่จำเป็น จะทำให้เชื้อจุลินทรีย์ดีในลำไส้ลดลง ส่งผลให้ติดเชื้ออื่น ๆ ได้ง่ายขึ้น ดังนั้นเราควรรับประทานยาตามแพทย์หรือเภสัชกรสั่งเท่านั้น ไม่ควรซื้อยาเอง หรือใช้ยาพร่ำเพรื่อ

ผู้เขียน

สิราวรรณ ล้วนสุธรรม 

เภสัชกร

หากใครมีข้อสงสัยเกี่ยวกับเรื่อง ผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร ยา และปัญหาเรื่องสุขภาพ สามารถปรึกษาเภสัชกรออนไลน์ได้ที่ ปวด ป่วย อาย จาม "ถามMacy" เรายินดีให้คําปรึกษาทุกปัญหาสุขภาพ

• ปรึกษาง่าย ๆ ไม่ต้องโหลดแอป ได้ที่ https://telepharmacy.fascino.co.th/
• Facebook : https://m.me/fascinohealthcarethailand
• Line : https://lin.ee/3mHf2nZ
• โทร : 02-111-6999